Kiến thức xe

Ắc quy và các chức năng quan trọng của nó

Ắc-quy ô tô là một trong những bộ phận đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành, đảm nhiệm vai trò tích trữ điện năng, cấp điện cho các thiết bị phụ trợ như radio, điều hòa, hệ thống đèn... khi động cơ chưa hoạt động. Và quan trọng hơn ắc quy ô tô cung cấp năng lượng cho thiết bị khởi động, hệ thống đánh lửa giúp khởi động động cơ.

Ngoài ra, nó còn có vai trò cung cấp điện năng trong trường hợp phụ tải sử dụng dòng vượt quá dòng định mức của máy phát. Sau khi khởi động và vòng tua máy đủ lớn, các thiết bị trên ô tô sẽ sử dụng điện năng sinh ra từ máy phát. Đồng thời, ắc-quy được nạp điện để tích trữ năng lượng cho các lần khởi động sau.

Các loại ắc quy thường được sử dụng trên xe ô tô

Đa số ắc-quy sử dụng trên ô tô là ắc-quy chì. Chúng được chia thành các loại như ắc-quy hở (ắc-quy nước) và ắc-quy kín (hay còn gọi ắc-quy khô). Loại ắc-quy nước có thể bảo dưỡng như đổ thêm nước, còn ắc-quy khô không cần bảo dưỡng và dùng một lần cho đến lúc hết điện.

Các thông số quan trọng khi thay ắc quy mới

Khi chọn mua hoặc thay thế ắc-quy mới, chủ xe cần lưu ý những vấn đề sau:

Dung lượng của ắc-quy

Thông số đầu tiên cần quan tâm đến là dung lượng của ắc-quy. Dung lượng được tính bằng đơn vị Ah và qua đó có thể biết được ắc-quy tích trữ được bao nhiêu điện năng.

Hãy tham khảo sổ tay ô tô hoặc dựa theo ắc-quy cũ. Nếu cần bình ắc-quy có dung lượng lớn hơn ắc-quy cũ hãy tham khảo hướng dẫn của các đại lý ắc-quy. Bởi vì, dung lượng tối đa phụ thuộc vào công suất của máy phát điện chứ không dựa trên độ sáng của đèn.

Nếu hệ thống điện của xe chỉ cần điện áp 12V mà ta dùng ắc-quy của các loại xe tải nặng có điện áp 24V thì sẽ làm hư hệ thống. Vì vậy, phải chọn đúng ắc-quy để cung cấp điện áp phù hợp với xe.

Thông số dòng khởi động

Tiếp đến, thông số đo dòng khởi động (CA - cranking amps) và dòng khởi động nguội (CCA- cold cranking amps) cũng rất quan trọng cho loại xe dùng động cơ diesel.

Hệ thống đánh lửa cần dòng khởi động mạnh để cung cấp đủ năng lượng cho động cơ khởi động. Bộ khởi động ở động cơ diesel cần phần lớn năng lượng cho việc nén khí khiến nhiệt độ không khí nóng lên để có khả năng đốt cháy nhiên liệu giúp động cơ khởi động.

Kích thước ắc-quy

Việc chọn lựa kích thước của ắc-quy cũng rất quan trọng. Một bình ắc-quy có công suất cao đến mấy đi nữa nhưng có kích thước không phù hợp với xe thì cũng không thể sử dụng được. Vì vậy phải chọn kỹ trước khi mua để có được bình ắc-quy phù hợp với vị trí và kích thước chỗ đặt trên xe.

Quy trình thay thế một ắc quy mới

Sau khi lựa chọn được ắc-quy phù hợp, tiến hành các bước thay thế ắc-quy trên xe: (đảm bảo các quy tắc an toàn trước khi tiến hành các thao tác)

Bước 1: Xác định vị trí lắp ắc quy ô tô. Vị trí lắp ắc quy phổ biến trên xe hơi là ở hai bên khung xe. Trên một số dòng xe, vị trí đặt ắc quy có thể nằm ở dưới thảm trong thân xe.

Bước 2: Xác định đầu cực ắc quy trên xe ô tô. Bạn cần phân biệt đâu là đầu cực dương (+), đâu là đầu cực âm (-), thông thường kẹp màu đỏ sẽ nối với cực dương, kẹp màu đen sẽ nối với cực âm.

Sau khi xác định vị trí cực dương, cực âm, bạn dùng cờ lê tháo bình ắc quy cũ theo thứ tự: Tháo cực âm trước, tháo cực dương sau. Tiếp đó, đảm bảo không còn bộ phận hay dây điện nào giữ ắc quy lại thì lúc đó chúng ta tiến hành nhấc ắc quy ra khỏi xe để tiến hành thay mới.

Bước 3: Dùng khăn vệ sinh đầu cực và khay đựng ắc quy sạch sẽ. Nếu thấy đầu cực ắc quy có dấu hiệu bị ăn mòn, bạn cần phải thay mới thiết bị này ngay lập tức để đảm bảo ắc quy ô tô mới có thể hoạt động ổn định.

Bước 4: Đặt ắc quy mới vào khay đựng bình trên xe. Bạn dùng cờ lê để nối đầu cực với bình ắc quy ô tô mới. Thứ tự lắp đặt các đầu cực là: Đầu cực dương trước, đầu cực âm sau. Sau đó, bạn phun dung dịch chống ăn mòn vào các cực trên ắc quy để phòng trường hợp thiết bị bị ăn mòn.

Sau khi thay bình ắc-quy, chúng ta cần sử dụng máy chẩn đoán để khai báo vào hộp điều khiển. Hoặc khi xe bị mất điện duy trì hệ thống, chúng ta cần theo các bước mà máy chẩn đoán hướng dẫn để kích hoạt lại các hệ thống của xe.

Ví dụ về khởi tạo lại các hệ thống sau khi thay bình ắc quy

Khởi tạo lại hệ thống trên xe Hyundai Accent đời 2018 sau khi thay ắc quy:

Khởi tạo lại hệ thống bướm ga điện tử trên xe Hyundai Accent đời 2018:

Các xe ngày nay đều được điều khiển bằng hộp điều khiển điện tử, các thông số trong hộp điều khiển bị xóa khi xe bị mất điện duy trì hệ thống, điều này dẫn đến tình trạng xe bị mất cầm chừng và hoạt động chập chờn. Lúc này hộp điều khiển cần phải được học lại giá trị điều khiển nhiên liệu, đánh lửa để động cơ hoạt động tối ưu.

Khi sử dụng xe không thể tránh khỏi các tình huống hư hỏng như bình ắc quy bị hư chẳng hạn, các lái xe cần hiểu rõ cách kiểm tra và thay mới bình ắc quy đề phòng cho các trường hợp cần thiết. Bên cạnh đó, lái xe cũng nên trang bị kiến thức sử dụng máy chẩn đoán để khởi tạo lại các hệ thống phức tạp trên các xe sau khi tiến hành thay thế hoặc kiểm tra ắc quy.